Şirket kurmak yalnızca vergi numarası almakla bitmiyor; süreç boyunca vergi yükümlülüklerinin takibi büyük önem taşıyor. Özellikle de şirket vergi borcu söz konusu olduğunda, gecikmeler hem maddi yaptırımlara hem de yasal sonuçlara neden olabilir. Şirket sahibi olarak işletmenizin sağlıklı büyümesini sağlamak ve sürdürülebilirliğini korumak adına maddi yükümlülükleri yakından takip etmeniz kritik öneme sahiptir. Bu anlamda şirket borçlarını zamanında sorgulayıp ödeyerek gerektiğinde yapılandırmanız ticaret hayatınız boyunca her zaman fayda sağlar. Peki şirket vergi borcu sorgulama nasıl yapılır, ödeme yapılmazsa ne olur ve ortakların sorumlulukları nelerdir? İşte tüm detaylarıyla şirket borçları hakkında bilmeniz gerekenler:
İçindekiler
Şirket Vergi Borcu Sorgulama
Şirketinizin vergi borcunu sorgulamak için en hızlı yöntemlerden biri e-Devlet üzerinden sorgulama yapmaktır. e-Devlet şirket vergi borcu sorgulama işlemini, şirket yetkilileri elektronik ortamda kolaylıkla gerçekleştirebilirler. Ayrıca Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) web sitesi üzerinden de işlemi yapabilirsiniz. Limited şirket sahipleri de yine aynı şekilde limited şirket vergi borcu sorgulama işlemlerini gerçekleştirebilir.
Şirket Vergi Borcu Sorgulama Nasıl Yapılır?
En güncel yöntem, e-Devlet üzerinden sorgulama işlemidir. GİB sistemiyle entegre çalışan e-Devlet platformu, şirketinize ait vergi borçlarını hızlıca görüntülemenizi sağlar. Bunun dışında İnteraktif Vergi Dairesi’ne giriş bilgilerini kullanarak sisteme erişim sağlayabilir, borçlarınıza dair tüm detayları görüntüleyebilirsiniz.
e‑Devlet’ten Hızlı Sorgu
- e‑Devlet’e T.C. kimlik numaranız ve şifrenizle giriş yapın.
- Arama çubuğuna “Vergi Borcu Sorgulama ve Ödeme (Tüzel Kişi)” yazıp hizmete girin.
- Yetkilisi olduğunuz firmayı seçin; tüm tahakkuk etmiş veya vadesi geçmiş borçlar listelenir.
Dijital/İnteraktif Vergi Dairesi
- dijital.gib.gov.tr üzerinden İVD hesabınızla giriş yaparak, şirketinize ilişkin güncel borç bilgilerine, ödeme takvimine ve elektronik tahakkuk dökümanlarına hızlıca ulaşabilirsiniz.
Limited Şirket Vergi Borcu Sorgulama
Limited şirketlerde sorgu, şirket adına yetkili müdürün hesabıyla yapılmalıdır. e‑Devlet veya İVD, ticaret sicil numarasını otomatik tanıyıp borcu, “tüzel kişi” ekranında gösterir.
Şirket Vergi Borcu Ödenmezse Ne Olur?
Şirket vergi borcunun ödenmemesi halinde gecikme faizi ve cezalar devreye girer. Borç uzun süre ödenmezse banka hesaplarına veya şirketin araç, taşınmaz gibi varlıklarına haciz konulabilir. Bu durum şirketin ticari faaliyetlerini ciddi anlamda olumsuz etkilerken araç satışlarına dahi engel oluşturabilir. Ayrıca vergi borcu süresi aşıldığında, vergi dairesi bu borcu şirket ortaklarından tahsil etmeye çalışabilir. Benzerleri şahıs şirketlerinde daha sık yaşanır. Şirketin vergi borcunun ödenmemesi halinde aşağıdaki sonuçlarla karşılaşabilirsiniz:
- Gecikme faizi (VUK m.112) günlük işler.
- Şirketin banka hesapları bloke edilebilir.
- 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun uyarınca ödeme emri tebliğ edilir.
- Taşınır-taşınmaz varlıklarına da haciz işlemi uygulanabilir.
- Borç tahsil edilemiyorsa, kanunî temsilci veya ortaklara gidilebilir (M.35).
- Araç satışı gibi devir işlemleri engellenebilir.
- Uzun vadede borç miktarı katlanarak artar.
Limited Şirket Vergi Borcu Ödenmezse Ne Olur?
Limited şirketlerde vergi borcu ödenmediğinde ilk olarak devlet, şirketin mevcut malvarlığına haciz yoluyla başvurarak borcun tahsilini sağlamaya çalışır. Ancak şirketin malvarlığı borcun tamamını karşılamıyorsa veya şirket faaliyetlerini durdurmuşsa, süreç burada bitmez.
Bu noktada, ortakların sorumluluğu devreye girer. Mevzuat gereği, limited şirket ortakları, şirketin kamu borçlarından sermaye payları oranında şahsi olarak sorumlu tutulabilir. Yani şirketin ödeyemediği vergi borcu, ilgili ortağın kişisel varlıklarına haciz uygulanarak tahsil edilebilir.
Bu durum, ortakların yalnızca şirket içindeki yatırımını değil, aynı zamanda kişisel finansal güvenliğini de doğrudan tehdit eder. Dolayısıyla şirket borçlarının yakından takip edilip zamanında ödenmesi, sadece şirketin değil, ortakların mali geleceği açısından da kritik öneme sahiptir. Süreçte aşağıdakine benzer bir akış görülebilir:
| Aşama | İşlem | Hukuki Dayanak | Önemli Not |
| 1 | Şirket malvarlığına haciz • e‑Haciz, banka blokesi • Menkul‑gayrimenkul haczi, satış ilanı | 6183 m.55‑79 | Borç “ödenebilir durumda” ise temsilcilere/ortaklara gidilmez. |
| 2 | Tahsil mümkün değilse “Ödeme Emri – Tükenmişlik Şartı” düzenlenir | 6183 m.35 | Vergi dairesi, şirketten tahsil edilemediğini belgelemek zorundadır. |
| 3 | Ortaklara başvuru • Her ortağa sermaye hissesi oranında takip • Ortakların şahsi varlıklarına haciz | 6183 m.35 (Ortaklar) 6183 mük. 35 (Kanunî temsilciler) | Pay devralan yeni ortak, devraldığı paya ilişkin eski borçlardan da sorumlu olur (Danıştay İBK 2018/1). |
| 4 | Ödeme/itiraz hakları • Ödeme emrine 15 gün içinde dava (UYAP‑Dava) açılabilir • Hisse payından fazla tahsil yapılırsa “iade” davası mümkündür | 6183 m.58‑59 | İtiraz edilmezse borç kesinleşir ve ilamsız haciz sürer. |
Şirket Vergi Borcu Hangileri?
e-Devlet ve İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden görüntülediğiniz borç bilgileri, şirketinizin kuruluş tarihinden itibaren beyan edilen veya vergi incelemeleri sonucunda oluşan vergi, ceza ile bunlara ait gecikme faizlerinin güncel toplamını yansıtır. Buna göre aşağıdaki tabloda şirket borcu grubuna giren ödemeleri görebilirsiniz:
| Kapsam | Açıklama |
| Asıl vergi tutarı | Şirketin ödemekle yükümlü olduğu kurumlar vergisi, KDV, muhtasar/stopaj, damga vergisi, ÖTV, BSMV, dijital hizmet vergisi gibi tüm beyan edilmiş ya da sonradan tarh edilen vergilerin anapara kısmı |
| Gecikme zammı & faizi | Vadesinde ödenmeyen vergiler için VUK m.112 uyarınca günlük/gecikme faizi ve 6183 sayılı Kanun uyarınca aylık gecikme zammı. |
| Vergi cezaları | • Vergi ziyaı cezası (eksik‐yanlış beyana) • Usulsüzlük/özel usulsüzlük cezaları (beyanname vermeme, fatura düzenlememe vb.). |
| İnceleme/tarhiyat farkları | Vergi incelemesi sonrasında ikmalen, re’sen veya idarece tarh edilen ek vergiler ve bunlara bağlı faiz/cezalar |
| Tecil‑takip masrafları | Haciz, teminat mektubu, e‑haciz, satış ilanı gibi tahsil işlemlerinden doğan masraflar. |
| Yapılandırma taksit bakiyesi | 7440 veya önceki yapılandırmalara ait henüz ödenmemiş taksit ana para ve katsayıları. |
| “Borcu yoktur” kapsamındaki diğer kalemler | İlgili vergi türlerine ait damga vergisi, harç, çevre temizlik vergisi gibi tahakkuk etmiş ancak ödenmemiş tutarlar da sorgu listesinde görünür |
Neler Şirket Vergi Borcu Sayılmaz?
– SGK primleri ve işsizlik sigortası
– Gümrük vergileri (Ayrı idarede takip edilir)
– Emniyet, belediye, ticaret sicili gibi kurumlar tarafından kesilen adli veya idari para cezaları
Şirket Vergi Borcu Ödeme
Şirket borcu ödeme süreci hem kolay hem de dijitalleşen sistemler sayesinde hızlı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Dijital Vergi Dairesi üzerinden kullanıcı adı ve şifrenizle giriş yaparak tüm borçlarınızı listeleyebilir, kredi kartı/banka kartı ile online ödemenizi gerçekleştirebilirsiniz.
Ayrıca vergi borçları, GİB ile anlaşmalı birçok banka şubesi, mobil bankacılık ve internet bankacılığı üzerinden de ödenebilir. Son ödeme tarihi mutlaka kontrol edilmelidir. Geç ödeme durumunda faiz işletilir. Sunulan taksitli yapılandırma fırsatlar mutlaka göz önünde bulundurulmalı; faiz indirimi avantajı varsa iyi değerlendirilmelidir.
Şirket Vergi Borcu Yapılandırmak için Gerekenler
Ödeme sıkıntısı yaşayan şirketler, zaman zaman çıkarılan yapılandırma düzenlemeleriyle borçlarını taksitlendirme şansı elde edebilir. Borç yapılandırmaları, belirli dönemlerde çıkarılan torba yasalar ile mümkün hale gelir. Örneğin, 7440 sayılı kanun kapsamında şirketlere geçmiş dönem vergi borçlarını taksitlendirme imkânı tanındı. Bu tür düzenlemelerle gecikme faizleri azaltılabilir veyahut tamamen silinebilir. Ana borç taksitlendirilir. İcra işlemleri durdurulur. Yapılandırma başvuruları genellikle GİB üzerinden yapılır.
- 7440 sayılı kanun kapsamındaki yapılandırma süresi 2024 sonunda bitti. Ancak gib 2025 ’te yeni tecil/yeniden yapılandırma başvurularını İVD üzerinden almaya devam ediyor.
- Peşin öderseniz ÜFE farkının %90’ına varan indirim uygulanırken 12‑36 taksit seçeneklerinde faiz eklenebilir.
- Başvuru sırasında “Matrah artırımı” veya “Stok affı” talep edebilirsiniz. Bu, ileride doğabilecek ek tarhiyat riskini azaltabilir.
Limited Şirket Vergi Borcu Zaman Aşımına Uğrar mı?
Diğer vergi borçlarında olduğu gibi zaman aşımına uğrayabilir. Ancak bu sürecin nasıl işlediğini ve hangi durumlarda zaman aşımının geçerli olmadığını bilmek, şirket ortakları için son derece önemlidir. Vergi Usul Kanunu’na göre vergi alacakları için zaman aşımı süresi kural olarak 5 yıldır. Söz konusu süre, ilgili verginin ait olduğu yılı takip eden yılın başından itibaren işlemeye başlar. Mesela 2020’de doğan vergi borcu için zaman aşımı süresi 1 Ocak 2021 itibariyle başlayıp 31 Aralık 2025’te sona erer. Ama her durumda zaman aşımı işlemez.
Ödeme emri gönderilmesi, haciz işleminin başlatılması, mahkeme süreci başlatılması borcun yapılandırılması, borçla ilgili bir tahsilat yapılması gibi işlemler zaman aşımını keser veya sıfırlar. Dolayısıyla “nasıl olsa 5 yıl geçti, borç silindi” düşüncesi her zaman doğru değildir.
Öte yandan limited şirketlerde zaman aşımı, sadece şirket tüzel kişiliği için geçerlidir. Ancak eğer borç şirket malvarlığından tahsil edilememişse, ortakların şahsi sorumluluğu da gündeme gelir. Bu durumda zaman aşımı süreci, ortaklara yönelik işlemlerde yeniden başlatılabilir. Dolayısıyla, vergi borcu zamanaşımına uğramış gibi görünse de, kamu alacaklısı borcun tahsili için ortağın şahsi mal varlığına yönelik yeni işlem başlatabilir.
Şirket Vergi Borcu Yoktur Yazısı Nasıl ve Nereden Alınır?
“Şirket vergi borcu yoktur yazısı” belgesine ihale, kredi başvurusu, şirket birleşmeleri, devralmalar, araç, gayrimenkul alım-satım işlemleri sırasında ihtiyaç duyulur. Bu belge, şirketinizin tüm vergi sorumluluklarını eksiksiz şekilde yerine getirdiğini gösteren resmi evraktır. Alabilmek için ya hiç borcunuzun olmaması ya da mevcut borçların yapılandırılmış ve taksitlerinin düzenli şekilde ödeniyor olması gerekir. Aşağıdaki adımları takip ederek yazıyı çıkarabilirsiniz:
- e‑Devlet’te “Borcu Yoktur Yazısı Talep Girişi” hizmetine girin.
- Tüzel kişi seçip talep oluşturun; belgeler PDF imzalı olarak indirilebilir.
- İhracatçıysanız, mal ihracı gümrük çıkışında bu belge zorunlu olabilir.
Şirket Vergi Borcu Ortakların Sorumluluğu
Şirkete ait borçlar, yalnızca tüzel kişiliği değil, aynı zamanda ortakların kişisel mali durumunu da doğrudan etkileyebilir. Özellikle kamu borçları ve vergi yükümlülükleri söz konusu olduğunda, ortakların sorumluluğu şirket türüne göre değişir.
Limited Şirket Vergi Borcu Ortakların Sorumluluğu
Limited şirketlerde durum farklıdır. Vergi borçlarından ilk aşamada şirket tüzel kişiliği sorumludur. Özellikle şirketin tasfiye edilmesi, faaliyetini durdurması veya malvarlığının yetersiz kalması durumunda, ortakların kişisel finansal güvenliği risk altına girer. Ortaklara da sorumluluk yüklenebilir. Limited şirket ortakları, şirketten tahsil edilemeyen vergi borcundan sermaye payları oranında şahsen sorumlu tutulabilir (6183 sayılı kanun m.35).
- Ortaklar, sermaye payları oranında ve şahsen sorumlu tutulabilir.
- Kamu alacaklısı, şirketten tahsil edilemeyen borçlar için ortağın şahsi varlıklarına haciz uygulama yoluna gidebilir.
- Ortakların bu tür kişisel sorumluluğu yalnızca vergi, SGK primi gibi kamuya olan borçlarla sınırlıdır. Ticari borçlar farklı kurallara tabidir.
Anonim Şirketlerde Vergi Borcu Sorumluluğu
Anonim şirketlerde sorumluluk, kanunî temsilciler (Yönetim kurulu) için şahsî, pay sahipleri için sınırlıdır.
Şirket Vergi Borcu Şahıstan Alınır mı?
Şirketin borcu ödenmediğinde, şirketin mal varlığı yeterli değilse ve özellikle de şirket feshedilmişse, Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde ortaklardan, yöneticilerden, müdürlerden tahsil yoluna gidilebilir. Şahıs şirketlerinde ise şahıs zaten tüm borçlardan doğrudan sorumludur.
Şirket Vergi Borcu Araç Satışına Engel mi?
Noter sistemi, satıcı adına MTV ve trafik borçları dâhil tüm vergi borçlarını kontrol eder. Şirket aktifindeki araçlarda vergi borcu varsa satışa izin verilmez; borcun ödenmesi veya yapılandırmanın ilk taksiti gereklidir.
Şirket Vergi Borcu Varken Devredilir mi?
- Limited şirkette pay devri mümkündür; ancak borç şirket bünyesinde kalır ve yeni ortaklara geçer. TBK m. 202 uyarınca devreden ortak, borçlardan 2 yıl daha müteselsilen sorumludur.
Şirket Vergi Borcu Ne Zaman Silinir?
Vergi Usul Kanunu’na göre bu süre 5 yıldır. Ancak bu süre, her işlemle birlikte yeniden başlayabilir. Zaman aşımı yukarıda anlatılan şartlar karşılanmazsa geçerli olmaz. Örneğin; ödeme emri gönderilmesi, haciz uygulanması veya borçla ilgili mahkeme süreci başlaması gibi durumlarda zaman aşımı durur veya yeniden başlar.
- Tarh zaman aşımı (5 yıl) işlemiş borç hiç tarh edilmemişse sona erer.
- Tarh edilmiş ama ödenmemiş borç için tahsil zaman aşımı (10 yıl) şarttır.
- Özel “af” veya “yapılandırma” yasaları (Örn. 7440) kapsamında kalan borçlar, kanun koşullarına göre peşin ödenmezse silinmez, ancak faiz indirimi avantajı korunur.
Vergi Borcu Varken Şirket Devredilir mi?
Vergi borcu varken şirket devri teknik olarak mümkündür, ancak alıcı tarafın mali inceleme yapması gerekir. Çünkü borç, devir sonrası da alıcıya sorumluluk doğurabilir. Şirket devri açısından en sağlıklı yaklaşım, borçların ya tamamen kapatılması veya yapılandırıldıktan sonra işlemin gerçekleştirilmesidir.
Borçların zamanında ödenmesi veya yasal yollarla yapılandırılması, uzun vadede hem şirketin hem de ortakların mali güvenliği açısından en doğru stratejidir.
