Tüzel Kişi Nedir?

gercek-kisi-tuzel-kisi
Gerçek kişi tüzel kişi nedir, kime tüzel kişilik denir? Sıkça anlam karmaşası yaratan konulardan biri. “tüzel” kelimesi esasında Türkçe’deki “tüze” kökünden gelen “hukuku olan” anlamına gelen bir terim. Gerçek kişiden tamamen ayrılan yönü de buradan geliyor. Dolayısıyla konuya açıklık getirmeye çalıştığımız yazıyı okuyarak aklınızdaki soru işaretlerini giderebilirsiniz.

Tüzel Kişilik Ne Demek?

Ticari ve resmi hayatta elbette tüzeli de, gerçek kişiyi de ticari olan ve olmayan topluluklar için kullanırız. Türk Medeni Kanunu’nun 47. maddesi tüzel statüdeki oluşumları, bağımsız şekilde belirli bir amaç doğrultusunda örgütlenen insani nitelik taşımayan kuruluşlar şeklinde tanımlar. Kendi tüzük veya hukuki boyutları bulunan bu yapılar, varlıklarını hak ve yükümlülükleri ile sürdürür.

Başka bir ifadeyle bu mal ve insan örgütlerinin kendileriyle ile ilgili özel hükümleri vardır. Mülkiyet, miras, borçlanma, varlık, isim, sözleşme yapma, dava açma gibi haklara sahiptir. Kanunda aynı zamanda hukuka ve ahlaka aykırı toplulukların tüzel sıfatı taşıyamayacağı yazar. Tüzel kişi türleri kamu ve özel olmak üzere iki şekilde ele alınır.

Özel ve Kamu Tüzel Kişi Nedir?

Kamu tüzel sıfatını, sadece devletin kurabildiği, kurmasına izin verdiği ve kapatabildiği devlet organları taşır. Özel tüzel oluşumlar ise Türk Ticaret Kanununa göre gerçek kişi ile ortaklarının kurabildiği ticari yapıları ifade eder. Her ikisine de tüzel kişi örnekleri vermek gerekirse; YÖK, Türk Patent Enstitüsü, belediyeler, üniversiteler, ASKİ gibi kuruluşlar kamu; sendikalar, dernekler, vakıflar, dernekler, anonim, limited gibi şirketler özel tüzel kuruluşlardır.

Limited Şirketi Tüzel Kişi midir?

Türk Ticaret Kanununa göre limited şirketleri tüm sermaye şirketleri gibi ticaret siciline tescil ile birlikte tüzel sıfatı taşımaya başlar.

Şirket Tüzel Kişi midir?

Her şirket türü tüzel değildir. Yalnızca anonim, limited, kooperatif ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler tüzeldir.

Anonim Şirket Tüzel Kişi midir?

Evet, tüzeldir.

Adi Ortaklık Tüzel Kişi midir?

Şahıs ve adi ortaklık şirketleri gerçek kişi statüsündedir.

Gerçek Kişi Tüzel Kişi Farkı Nedir?

Gerçek kişiler elbette vatandaş statüsündeki normal insanlardır. Ancak tüzel oluşumları da insanlar kurar. Böyle düşünmeniz oldukça normal. Fakat yasalar önünde oldukça belirgin farklara sahiptir. İşte ayrılan temel noktaları aşağıdaki tablodaki gibi özetlemek mümkün:

Tüzel Kişilik Hangi Anda Kazanılır?

Hangi zamanda kazandığı tüzel kuruluş türüne göre değişir. Limited, anonim gibi şirket türleri ticaret siciline tescil edildiği tarihten itibaren bu sıfatı alır. Vakıf ile dernekler kuruluş süreci tamamlanıp valilik onayı alınca kazanır. Kamu kuruluşları ilgili devlet organı tarafından mevzuat tebliği ile, kooperatifler ise ilgili bakanlığın onaylamasıyla tüzel sıfatı taşımaya başlar.

Tüzel Kişilik Perdesinin Kaldırılması Ne Demek?

Tüzel perdesi, tüzel sıfatı taşıyan topluluk ortakları ve yöneticilerinin örgütün üçüncü şahıslara olan borçlarından kişisel anlamda sorumlu olmaması ilkesidir. Böylece topluluk kanun önünde ayrı bir varlıkmış gibidir. Şahsi sorumluluk aranmadığı için büyük avantaj sağlar. Ancak her şey hukuka olduğu sürece bu böyledir. Ortak ve yöneticilerin yasayı kötüye kullanması, sermaye yetersizliği, dolandırıcılık, dış borçlanma gibi durumlarında bu perde mahkeme tarafından kaldırılabilir. Bu sayede kişiler özel malvarlığıyla sorumlu olur.

Tüzel Kişi Numarası Nedir?

Tüzel toplulukların da ticari sicil numarası ve vergi numarası olabilir. Merkezi Tüzel-Kişilik Bilgi Sistemi’nin (MTK) 2010’da tebliğ edilip hayata geçirilmesinden sonra bir de MTK numarası alma zorunluluğu getirilmiştir. Özel algoritmayla oluşturulan her topluluğa özgü 16 haneli numara olan MTK numarası şirket kurulduktan sonra e-Devlet üzerinden alınabilir. Ticaret sicil numarası yerine artık bu numaralar kullanılabilir. Ticaret sicil işlemlerini yaparken mutlaka gerekir.

Tüzel Kişi e-Tebligat Zorunlu mu, Nereden Alınır?

Kamu ve özel tüzel kuruluşların 1 Ocak 2019’da yayımlanan e-tebligat yönetmeliği nedeniyle e-Tebligat uygulaması kullanması zorunludur. KEP sistemine benzerlik göstermesine rağmen kurumlar arası tebligat gönderme işlemlerini tamamen elektronik ortamda yapmayı sağlar. Bütün PTT şubelerinden online başvuru ile kolaylıkla satın alabilirsiniz. Başvuruyu basvuru.etebligat.gov.tr adresinden yapabilirsiniz.

Tüzel Kişi Manevi Tazminat İsteyebilir mi?

Hukuk uzmanları arasında oldukça tartışmalı olan bu konu için kimi avukatlar, tüzel toplulukların insani özellik taşımaması sebebiyle manevi tazminat davası açmaması gerektiği kanısındadır. Sonuçta tüzel oluşumları insanların kurması nedeniyle bu sıfatın kaldırılması gerektiğini düşünür. Manevi tazminatın ancak tüzel sıfatının kaldırılmasıyla gerçek kişi olarak açılabileceği ifade edilir. Yine de mutlaka bir hukuk uzmanına danışmanız en doğru yanıtı almayı mümkün kılar.

Aşağıdaki içerikler de ilginizi çekebilir:

Limited Şirket Nedir, Nasıl Kurulur?

Şahıs Şirketi Nedir, Nasıl Kurulur?

Şirket Nasıl Kurulur?

MERSİS No Nedir, Nasıl Alınır?

Vergi Levhası Nedir, Nasıl Çıkarılır?

Ticaret Odasına Kayıt Nasıl Yapılır, Kimlere Zorunlu?

Ticaret Sicil Gazetesi Nedir, Nasıl Alınır?

Faaliyet Belgesi Nedir, Nasıl Alınır?

Benzer Blog Yazılarımız

E-Dönüştür Logo Beyaz

Tecrübeli ekibimiz, sorunlarınızı çözmek amacıyla her zaman hazır durumda. Bizimle aşağıdaki mail aracılığıyla ya da telefon numarası ile iletişime geçebilirsiniz:

Copyright 2025 © E-Dönüştür. Tüm hakları saklıdır. | E-Dönüştür, bir BirFatura markasıdır.