Yemek yapma becerilerinizi gelir kapısına dönüştürmek isterseniz yemek şirketi kurmak harika bir başlangıç sağlayabilir. Elbette iş yerine ihtiyacınız olması sebebiyle ruhsat alabilmeniz adına herhangi bir şirket türünde vergi mükellefiyeti açtırmak gerekir. Ne tür yemek şirketi (restoran, kafe, catering, online yemek teslimatı vb.) kuracağınıza karar verdikten sonra sunacağınız menüyü, fiyatlarını ve tedarik zincirini planlamayla başlayabilirsiniz.
Peki yemek ve catering şirketi aynı şey mi? Hayır, yemek şirketi ve catering şirketi tam olarak aynı olmasa da yakın noktalarda kesişir. Catering firmaları; genellikle yemek üretimi ile satışına yoğunlaşan yemek işletmelerinin aksine, özel etkinlikler veya toplu organizasyonlara özel yemek hazırlar. Çok farklı olmamaları sebebiyle ikisini de ele aldığımız yazıyla yemek ve catering şirketi kurmak için neler yapmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz.
İçindekiler
Yemek Şirketi Ne İş Yapar?
Gıda üretimi ve dağıtımı ile ilgili çeşitli hizmetler sunan yemek şirketlerinin hizmet alanları oldukça geniştir. Bireysel müşterilerden büyük kurumsal firmalara kadar geniş kitleye hitap edebilir. Kendi üretim tesislerinde yemek üreterek ya doğrudan müşterilere ulaştırırlar ya da restoran/catering hizmeti sunarak sektörde yer alırlar. Şöyle gruplandırmak mümkün:
- Toplu yemek üretimi/dağıtımı (Tabldot yemek)
- Catering hizmetleri (Organizasyonlara özel yemek sağlama)
- Restoran/kafe işletmeciliği
- Paket yemek/online sipariş hizmeti
- Özel beslenme programları/diyet yemekleri
Dolayısıyla yukarıdaki faaliyet alanlarından sadece birini ifade eden catering şirketi, yemek işletmesinin alt hizmet dalı niteliğindedir. “Catering şirketi nedir?” Daha iyi açıklamak için belirli organizasyon veya topluluklara yemek hazırlayıp servis ettiklerini söyleyebiliriz. Çoğunlukla hem bireylere hem de kurumlara toplu yemek hizmeti sunarak müşterilerine özel menülerle hizmet verirler.
Yemek Hizmetlerinin Sınıflandırması
Yemek hizmeti sunan işletmeler, hijyen standartları, yemek çeşitliliği ile hizmet kalitesine göre sınıflandırılır. Gıda, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın kriterleriyle belirlenip işletmelerin faaliyet alanlarına göre ayrılır. Aşağıdaki şekilde gruplandırılır:
- 1. sınıf lokanta/restoran: Lüks restoranlar, fine dining restoranları, otel restoranları, dünya mutfağı sunan yerler gibi en yüksek hijyen/kalite standartlarına sahip işletmelerdir. Geniş ve zengin menü sunan bu işletmeler kaliteli malzemeler kullanmasının yanı sıra yemekler özel şefler tarafından hazırlanır. Hizmet garson servisi ile yapılır. Müşteri memnuniyeti, konfor ve estetik ön plandayken ruhsat almaları halinde alkol servisi yapabilirler.
- 2. sınıf restoran: Orta seviyede hijyen ve kalite standartlarına sahip işletmelerdir. Menüde genellikle geleneksel yemekler ve ızgara çeşitleri bulunur. Hem garson hem de self-servis hizmeti olabilir. Porsiyon yemeklerin yanında tabldot yemek hizmeti de sunulabilir. Fiyatlandırma politikası 1. sınıf restoranlara kıyasla daha uygundur. Alkol servisi yapılmaz. Esnaf lokantaları, kebapçılar, ev yemekleri sunan restoranlar, aile çay bahçeleri benzeri yerler örnek verilebilir.
- 3. sınıf lokanta: Daha ekonomik ve hızlı yemek hizmeti sunan işletmelerdir. Genellikle günlük yemeklerden oluşan menüde seçenekler sınırlıdır. Self-servis veya kasada ödeme sistemi uygulanır. Fast food tarzı veya hızlı tüketim esasına dayalı yemekler sunulur. Hijyen standartları 1. ve 2. sınıf restoranlara göre daha düşük olabilir. İşçi lokantaları, tabldot yemek hizmeti, fast food restoranları gibi yerler bu kategoriye girer. Dönerciler, çorbacılar, öğrenci lokantaları, fast food restoranları örnek gösterilebilir.
- Kafeterya: Kafeteryalar, hafif yemekler ile içecekler sunan işletmelerdir. Menülerinde genellikle kahve, çay, tatlı, sandviç, atıştırmalıklar benzeri seçenekler bulunur. Self-servis sistemi yaygındır. Oturma alanları, müşterilerin uzun süre vakit geçirebileceği mekanlar olarak tasarlanır. Alkol servisi olmaz. Üniversite kafeteryaları, hastane, okul, iş yeri kafeteryaları, kitap-sanat kafeleri, kahve zincirleri örnek verilebilir.
Yemek Şirketi Açmak için Gerekli İşlemler
Yemek şirketi açarken ayırdığınız sermayeye bağlı olarak şahıs, anonim veya limited şirket türlerinden biriyle ilerleyip gerekli işlemleri başlatmanız gerekir. Öte yandan hizmet vereceğiniz dükkanda faaliyet gösterebilmeniz bulunduğunuz yerdeki belediyeden başarıyla ruhsat almanıza bağlıdır. Dolayısıyla şirket kurma adımlarına geçmeden önce hizmet vermek istediğiniz alanı ruhsat almaya nasıl uygun hale getireceğinizi açıklamak daha sağlıklı olabilir.
“İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik” mevzuatına göre lokantalar, kafeteryalar, ayakta yemek yenilen alanlar ile paket servis sunan işletmelerin faaliyet gösterebilmesi için belirli standartlara uyması gerekir. Genel düzenlemelere ek olarak, aşağıda belirtilen özel koşullar da sağlanmalıdır:
Birinci Sınıf Lokantalar
- İşletmede, ustalık belgesine sahip en az iki aşçı bulunmalıdır.
- Mutfak; hazırlık, pişirme ve bulaşık yıkama bölümlerine ayrılmalı, bulaşık yıkama alanında sıcak-soğuk su tesisatı bulunmalıdır.
- Girişte yeterli genişlikte antre yer almalıdır.
- Duvarlar, hijyenik, kolay temizlenebilir yağlı boya veya benzeri kaplamalarla donatılmalıdır.
- Isıtma, soğutma, havalandırma sistemi kalorifer veya klima ile sağlanmalıdır.
- Zemin kaplaması, ahşap parke, seramik, mermer gibi hijyenik ve dezenfekte edilebilir malzemelerden yapılmalıdır.
- Servis için yeterli sayıda tekerlekli servis masası bulunmalıdır.
- Masalarda kaliteli örtüler ve peçeteler yer almalıdır.
- Tabaklar tek tip, kaliteli porselen veya camdan; çatal, bıçak ve kaşıklar ise paslanmaz çelikten olmalıdır. Masalar kristal, seramik veya porselen tablalarla süslenmelidir.
- Kadın/erkek müşteriler için ayrı, sıcak suyu akan, aynalı, lavabolu, sıvı sabunlu, kurutma makineli veya peçeteli tuvaletler bulunmalıdır. Ayrıca çocuk temizliği için özel alan ile çocuk tuvaleti olmalıdır.
- Mutfakta dışarıya açılan pencere ve kapılar sineklik telleriyle korunmalıdır.
- Tüm çalışanlar, lokanta tarafından belirlenen özel kıyafetleri giymelidir.
- İşletmenin kapasitesine uygun otopark alanı olmalıdır.
- Mutfak, müşterilerin görebileceği şekilde tasarlanmalıdır.
- Vestiyer bölümü, müşteri kapasitesine uygun düzenlenmelidir.
İkinci Sınıf Lokantalar
- En az bir aşçı ustalık belgesine sahip olmalıdır.
- Mutfak, hazırlık, pişirme, bulaşık yıkama bölümlerinden oluşmalı, sıcak-soğuk su tesisatı bulunmalıdır.
- Mutfak, giriş ve salonun zemini seramik veya mermer gibi hijyenik malzemelerle kaplanmalıdır.
- Isıtma, soğutma, havalandırma uygun sistemlerle sağlanmalıdır.
- Masalarda örtü ve peçete bulunmalıdır.
- Mutfak, salondan ayrı yerde olmalı, dışarıya açılan kapı ile pencereleri sineklikle korunmalıdır.
- Kadın/erkek müşterilere aynalı, lavabolu, sıvı sabunlu yeterli sayıda tuvalet ayrılmalıdır.
Üçüncü Sınıf Lokantalar
- En az bir aşçı ustalık belgesine sahip olmalıdır.
- Mutfak; hazırlık, pişirme ile bulaşık yıkama bölümlerinden oluşmalıdır.
- Zemin, hijyenik, kolay temizlenebilir malzemelerden (seramik, mermer, mozaik vb.) yapılmalıdır.
- Havalandırma en az aspiratörle sağlanmalıdır.
- Kadın/erkek müşteriler için aynalı, lavabolu, sıvı sabunlu yeterli sayıda tuvalet bulunmalıdır.
Ayakta Yemek Yenilen Yerler, Kafeteryalar, Paket Servis Sunan İşletmeler
- Biri yemek pişirme, diğeri kap temizlemeye ayrılan en az iki bölüm olmalıdır.
- Havalandırma en azından aspiratör yardımıyla sağlanmalıdır.
- Gezici Piliç, Köfte Satış Yerleri
- Satış özel ızgara kasalı araçlar ile yapılmalıdır.
- Pişirme kasası paslanmaz çelikten üretilmiş olmalıdır.
- Araçta yeterli büyüklükte buzdolabı ile jeneratör bulunmalıdır.
- Araçta sıcak-soğuk su sistemleri yer almalıdır.
- Yemek hazırlama ile satış alanı hijyenik koşullara uygun olmalıdır.
Su Ürünleri Seyyar Satış Araçları
- Araç, kendinden hareket edebilir veya çekilebilir karavan tipi ve kapalı kasalı olmalıdır.
- Tezgahlar paslanmaz çelikten yapılmış olmalıdır.
- Camekanlı, soğutuculu satış-sergi dolapları yer almalıdır.
- Ürünler soğutucu dolaplarda saklanmalıdır.
- Kapasiteye uygun su deposu ve lavabo bulunmalıdır.
- Sıcak/soğuk su sistemi ile el dezenfeksiyon ünitesi yer almalıdır.
- Kesim ve dilimleme ekipmanları paslanmaz çelikten olmalıdır.
- Parazit kontrol lambaları kullanılmalıdır.
- Elektrik ve aydınlatma jeneratör ile sağlanmalıdır.
- Dışarıdan elektrik bağlanabilmesi için gerekli donanım bulunmalıdır.
- Atık su özel depolarda biriktirilmelidir.
Yemek Şirketi İş Yeri Ruhsatı Başvurusunda İstenen Belgeler
İlgili belediyenin ruhsat ve denetim müdürlüğünden temin ettiğiniz formu doldurduktan sonra aşağıdaki evrakları eksiksiz şekilde ilgili birime teslim etmeniz gerekir. Başvuru sonrası, yetkili birimler tarafından iş yerinin mevzuata uygunluğu denetlenir. Belirtilen belgeler ile süreçler, belediyeden belediyeye farklılık gösterebilir. Bu nedenle, faaliyet gösterdiğiniz ilçenin belediyesine başvurarak güncel bilgi almanız daha sağlıklıdır. Genellikle aşağıdaki belgelerin ibraz edilmesi gerekir:
- Nüfus cüzdanı fotokopisi
- İkametgah belgesi
- Vesikalık fotoğraf genellikle 2 adet
- İş yeri tapu fotokopisi/kira kontratı
- Yapı kullanma izin belgesi (İskan)
- Vergi levhası
- Oda kayıt belgesi (İlgili esnaf veya ticaret Odasına kayıtlı olduğunuza dair belge)
- Ustalık belgesi (Gıda sektöründe faaliyet gösterebilmek için gerekli mesleki yeterlilik belgesi)
- Yangın söndürme tüpü faturası
- Portör muayene kartı
- İtfaiye raporu
- Kat maliklerinden muvafakatname (Apartman ise)
Yemek/Catering Firmasında Olması Gerekenler Nelerdir?
Catering firmasının yasal faaliyet gösterebilmesi için aşağıdaki belgeleri alması gerekir:
- İşyeri açma ve çalışma ruhsatı → Belediye veya ilçe tarım müdürlüğünden alınır.
- Gıda üretim izni → Gıda, Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan alınır.
- İşletme kayıt belgesi → Gıda üretimi sebebiyle zorunludur.
- İş sağlığı ve güvenliği belgeleri → Çalışanların hijyen sertifikaları olmalıdır.
- SGK ve vergi kaydı → Şirketin resmî olarak faaliyet göstermesi için.
- Atık yönetimi ve çevre izinleri → Çevre yönetmeliklerine uyulmalıdır.
Yemek şirketi açmak için gerekli belgeler ve süreçler konusunda aşağıdaki içerikler bilmeniz gerekenleri sunabilir:
Yemek Şirketi Açma Maliyeti Ne Kadar?
2025 ve ileriki yılları düşündüğünüzde gerçekçi bir rakam vermek oldukça zordur. Örneğin şahıs şirketi açarken sermaye gerekmese bile yatırım gerektiren yemek hizmeti günümüz koşulları nedeniyle çok daha maliyetli olabilir. Şirket kuruluş giderleri nedeniyle noter, ruhsat, mali müşavir gibi giderlere ek olarak esas faaliyetleri yürüteceğiniz ortamın altyapısı, personel benzeri giderler ciddi maliyet kalemi oluşturacaktır. Net rakam mümkün olmasa da aşağıdaki gider kalemlerini göz önünde bulundurarak tahmini bir maliyet çıkarabilirsiniz:
- Mekan tadilat
- Mutfak ekipmanları
- Personel giderleri
- Gıda maliyetleri
- Pazarlama/tanıtım
- Yasal-idari giderler
Yemek Şirketi KDV Oranı Kaçtır?
2025’te yemek hizmeti sunan işletmelerin uygulaması gereken KDV oranı %10 olarak belirlenmiştir. Bu oran, lokanta, kafe, pastane gibi yerlerde sunulan yeme-içme hizmetlerinde geçerlidir. Öte yandan, gıda maddelerinin perakende satışında KDV oranı %1’dir. Ancak, yeme-içme hizmeti sunan işletmelerde, bu hizmet kapsamında satılan tüm ürünler için %10 KDV uygulanması gerekir.
Catering Firması NACE Kodu Nedir?
Catering firmalarının NACE kodları, sunulan hizmetin türüne göre değişiklik gösterebilir. Genel olarak, aşağıdaki NACE kodları catering hizmetleriyle ilişkilidir:
- 56.21.01: Özel etkinlikler için dışarıya yemek hizmeti sağlayan işletmelerin faaliyetleri.
- 56.29.90: Kurumsal veya toplu yemek hizmeti sunan işletmelerin faaliyetleri (spor tesisleri, fabrikalar, iş yerleri, üniversiteler gibi kuruluşlara tabldot servisi vb. hizmetleri içerir; özel etkinlikler için verilen hizmetler kapsam dışıdır).
- 10.85.01: Hazır yemek üretimi yapan işletmelerin faaliyetleri (vakumlu ambalajlama veya diğer koruma yöntemleri ile saklanan gıdalar; restoran ve catering hizmetleri bu kapsamın dışındadır).
Sonuç olarak planlanan her girişimde olduğu gibi iş planı hazırlamanız çok daha sağlıklı olacaktır. Pratik bir liste oluşturmanıza yardımcı olmak adına aşağıdaki tabloyu yapılacaklar listesi olarak düşünebilirsiniz:
Catering işi doğru yönetildiğinde çok kârlı olabilir, ancak rekabetin yoğun olduğu bir sektör. Kaliteli yemek, iyi müşteri ilişkisi ve doğru pazarlama ile fark yaratabilirsiniz. Bu işe ciddi şekilde yatırım yapmayı düşünüyorsanız, iş planı ve operasyon süreçlerini en baştan sağlam biçimde oluşturmak fayda getirecektir. Yukarıdaki listenin hepsine ✅ işareti eklemeniz dileğiyle!
